Con có thể tử vong do mẹ lạm dụng thuốc nhỏ mũi Naphazolin

Tối ngày 5/6/2014, bé T.H.T.B (2 tuổi, ngụ quận Thủ Đức) nhập viện Nhi Đồng 2, TP Hồ Chí Minh trong tình trạng toàn thân vã mồ hôi, huyết áp cao, nhịp tim nhanh, co giật. Nguyên nhân là do bố bé B. khi thấy con bị ngạt mũi đã tự ý ra nhà thuốc mua thuốc nhỏ mũi về dùng cho bé nhiều lần trong ngày.

Ngày 3/7/2014, Bệnh viện Nhi Đồng 2 lại tiếp nhận thêm trường hợp của bé N.P.L, 29 tháng tuổi. Bé L. được gia đình đưa vào viện trong tình trạng lơ mơ, ngủ gà, nhịp tim chậm và không đều. Qua khai thác thông tin từ người nhà của bé, các bác sĩ được biết trước đó bé L. có biểu hiện nghẹt mũi, thở khò khè nên mẹ bé đã ra hiệu thuốc gần nhà và được tư vấn dùng thuốc nhỏ mũi Naphazoline với liều lượng nhỏ 2 giọt/ngày. Tuy nhiên, sau khi nhỏ thuốc Naphazoline được vài ngày thì né L. có biểu hiện bất thường như trên, gia đình vội vã đưa đi cấp cứu tại BV Nhi đồng 2, TP.HCM.

Mới đây, ngày 7/4/2016, bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận trường hợp bé N, 2 tuổi ở Từ Liêm, Hà Nội nhập viện trong tình trạng lơ mơ, hạ thân nhiệt, nhịp tim nhanh. Theo lời kể của bố mẹ bé, trước đó bé N đã vô tình cầm và uống nhầm nửa lọ thuốc nhỏ mũi Naphazolin đặt trên đầu giường. Khoảng 1 giờ sau, bé N bắt đầu rơi vào trạng thái li bì, vã mồ hôi, chân tay lạnh buốt. Các bác sĩ đã tiến hành cấp cứu, truyền dịch, cho bé N uống thuốc lợi tiểu. Sau 8 giờ, bé N đã tỉnh táo và có thể vui đùa với bố mẹ. 

Qua thăm khám và điều tra tiểu sử dùng thuốc của các cháu, bác sĩ kết luận cả 3 cháu bị ngộ độc do thuốc nhỏ mũi Naphazolin.

Đây chỉ là số ít trong hàng trăm trường hợp trẻ uống nhầm hoặc nuốt nhầm phải thuốc nhỏ mũi do sự bất cẩn và thiếu hiểu biết của bố mẹ. Hầu hết, khi thấy trẻ có dấu hiệu chảy nước mũi, ngạt mũi, sổ mũi,…bố mẹ liền ra hiệu thuốc và mua thuốc nhỏ mũi, thuốc xịt mũi để giúp mũi con nhanh chóng được thông thoáng.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc nhỏ mũi lại có thể gây nguy hiểm cho trẻ. Trường hợp trẻ bị ngộ độc do thuốc nhỏ mũi Naphazolin, trẻ sẽ có một số biểu hiện như chóng mặt, nhức đầu, vã mồ hôi, run rẩy, sau đó rơi vào trạng thái lơ mơ, không tỉnh táo. Nếu bố mẹ không kịp thời đưa trẻ đến bệnh viện cấp cứu, trẻ có thể bị co giật, xuất huyết não, thở chậm hoặc ngừng thở, nguy hiểm đến tính mạng và nguy cơ tử vong là rất cao.

Từ trước đến nay, Naphazolin được biết đến là một dược chất chống nghẹt mũi có tác dụng nhanh và kéo dài hơn một số loại thuốc khác trên thị trường. Thuốc Naphazolin được dùng để giảm triệu chứng và giảm sung huyết trong các trường hợp viêm mũi cấp hoặc mạn tính, viêm mũi xoang dị ứng, cảm lạnh. Khi sử dụng thuốc, Naphazolin – thành phần chính có trong thuốc, sẽ giải phóng adrenalin, gây co mạch tại chỗ trong vòng 10 phút , giảm phù nề niêm mạc nên có tác dụng thông mũi, làm dễ thở ngay. Thuốc có tác dụng kéo dài trong vòng 2 – 6 giờ nên được khá nhiều người lựa chọn sử dụng và rất dễ bị lạm dụng.

Ngoài công dụng chữa ngạt mũi nhanh, hiệu quả tức thì, Naphazolin còn gây ra tác dụng phụ. Chất Naphazolin có trong thuốc khi bị lạm dụng sẽ hấp thu qua niêm mạc mũi gây tác dụng toàn thân, gây nhức đầu, chóng mặt, hồi hộp, kích động,…. nặng hơn có thể gây tình trạng gây teo mũi, thủng vách ngăn mũi của trẻ. Việc nhỏ thuốc liên tục không những làm thuốc mất công dụng chống sung huyết mà còn dẫn đến tình trạng “sung huyết hồi phát”, gây ngạt mũi nhiều hơn. 

Do những tác dụng phụ không mong muốn từ việc dùng thuốc nhỏ mũi Naphazolin, các bác sĩ khuyến cáo bố mẹ trẻ chỉ nên cho trẻ dùng thuốc với liều lượng rất ít (từ 1 – 2 giọt hoặc xịt vào lỗ mũi, 3 – 6 giờ một lần). Để an toàn, tốt nhất bố mẹ nên sử dụng nước muối sinh lý NaCl 0,9% hoặc dùng các bài thuốc dân gian có nguồn gốc từ thiên nhiên để chữa ngạt mũi cho trẻ.

Hoàng Yến